TĂNG TRƯỞNG XANH, PHÁT TRIỂN BỀN VỮNG LÀ "LUẬT CHƠI" MỚI VỀ THƯƠNG MẠI

Hiệp định CPTPP là một Hiệp định thương mại tự do tiêu chuẩn cao, được ký kết vào tháng 3/2018. Nó giữ nguyên nội dung của Hiệp định TPP và cho phép các nước thành viên tạm hoãn một số ít nghĩa vụ để đáp ứng bối cảnh mới. CPTPP không chỉ bao gồm các lĩnh vực truyền thống như cắt giảm thuế quan, mở cửa thị trường dịch vụ, sở hữu trí tuệ, và hàng rào kỹ thuật, mà còn xử lý những vấn đề mới như lao động, môi trường và mua sắm của Chính phủ và doanh nghiệp nhà nước.

Hiệp định CPTPP đặt ra tiêu chuẩn cao về minh bạch, cung cấp cơ chế giải quyết tranh chấp ràng buộc. Các nước thành viên cam kết loại bỏ gần như toàn bộ thuế nhập khẩu cho nhau theo lộ trình, tự do hóa dịch vụ và đầu tư dựa trên tuân thủ pháp luật trong nước, tạo ra cơ hội kinh doanh mới và lợi ích cho người tiêu dùng.

Hiệp định CPTPP có quy định và tiêu chuẩn về phát triển bền vững song song với lộ trình cắt giảm thuế quan. Các nước thành viên, như Nhật Bản, Úc, New Zealand, Singapore và Malaysia, đang đặt ra tiêu chuẩn cao về bảo vệ môi trường và phát triển xanh. Ví dụ, Nhật Bản thúc đẩy mua sắm xanh và ưu tiên chính sách mua sắm công cho các mặt hàng bảo vệ môi trường. Úc ban hành các tiêu chuẩn về bảo vệ môi trường và thắt chặt quy định về chất gây hại. Singapore áp dụng tiêu chuẩn ISO 14024 về bảo vệ môi trường và áp dụng tiêu chuẩn khí thải Euro 6.

Hiệp định CPTPP khuyến khích doanh nghiệp áp dụng tiêu chuẩn mạnh về môi trường, tính bền vững và quản trị ESG, bao gồm giảm thải carbon. Vinatex đang khuyến khích các doanh nghiệp dệt may xây dựng mục tiêu cụ thể trong chiến lược kinh doanh để giảm phát thải carbon. Họ cũng thúc đẩy sử dụng nguyên liệu từ thiên nhiên, tái chế và thiết kế sản phẩm theo hướng tuần hoàn. Đồng thời, tăng cường sử dụng năng lượng sạch, giảm sử dụng nhiên liệu hóa thạch và tiết kiệm năng lượng.

Các thị trường nhập khẩu khó tính của Việt Nam trong nhóm hàng nông sản, như Nhật Bản, Canada, Australia, New Zealand và Singapore, đang hướng tới kinh tế tuần hoàn, kinh tế xanh và nông nghiệp xanh. Mặc dù chưa có yêu cầu bắt buộc, nhưng doanh nghiệp Việt cần đầu tư ngay để phát triển xuất khẩu, không chờ đến khi các quy định được ban hành. Chủ tịch T&T Group cho ví dụ về quy định không trồng cà phê trên đất rừng. Doanh nghiệp cần đáp ứng ngay tiêu chuẩn này để không mất thời gian và cơ hội xuất khẩu.

Nhiều doanh nghiệp ở Việt Nam quan tâm đến mô hình kinh tế tuần hoàn để bảo vệ môi trường và mở rộng thị trường xuất khẩu. Ngành dệt may đang chịu ảnh hưởng lớn từ các tiêu chuẩn này. Yếu tố "xanh" không chỉ là lựa chọn mà đang trở thành luật lệ tại các thị trường xuất khẩu quan trọng đối với ngành dệt may Việt Nam. Vinatex đã xác định rằng phát triển bền vững là một chiến lược dài hạn và không thể chuyển đổi ngay lập tức. Doanh nghiệp cần tuân theo yêu cầu của khách hàng và thị trường. Đại diện của Vinatex nhấn mạnh rằng đây là cơ hội để nâng cao giá trị trên mỗi đầu lao động. Mục tiêu sản xuất sản phẩm xanh và thiết kế sinh thái mới là cơ hội, và ngành dệt may cần nắm bắt xu hướng này để điều chỉnh cùng với thị trường. Ông Vương Đức Anh, đại diện của Vinatex, cho biết: "Phát triển bền vững là một xu hướng không thể đảo ngược trong ngành dệt may. Chúng ta cần bắt kịp thị trường, nhưng phải bắt đúng thời điểm."

Các doanh nghiệp dệt may ở Việt Nam đã chuyển đổi sang mô hình xanh để đáp ứng yêu cầu về bền vững và cạnh tranh. May 10 đã hoàn thành tốt nhiệm vụ năm 2022 với tổng doanh thu đạt 4.500 tỷ đồng, tăng 18,42% so với kế hoạch và tăng 27,93% so với năm 2021, đặc biệt là nhờ vào xuất khẩu. May 10 cũng nhận được danh hiệu "Năng lượng xanh 2022" - danh hiệu cao nhất trong ngành, nhờ vào việc đầu tư vào các giải pháp sản xuất xanh như tiết kiệm năng lượng, sử dụng điều khiển thông minh và các nguyên vật liệu và hóa chất không gây độc hại. Doanh nghiệp sẵn sàng loại bỏ các công nghệ cũ không đảm bảo chất lượng và gây hại cho môi trường, đáp ứng tiêu chí của hiệp định CPTPP.

Trong lĩnh vực nông nghiệp, Tập đoàn TH cũng quan tâm đến mô hình kinh tế tuần hoàn, đặc biệt trong việc thu gom và xử lý chất thải và nước thải. Các dự án của Tập đoàn TH tại Việt Nam và cả Liên bang Nga, Australia đều áp dụng mô hình kinh tế tuần hoàn, từ việc sản xuất tại trang trại cho đến sản phẩm sữa.

Trong nhóm hàng nông sản, các thị trường nhập khẩu khó tính của Việt Nam, bao gồm các nước thành viên của Hiệp định CPTPP, đang chuyển hướng tới kinh tế tuần hoàn, kinh tế xanh và nông nghiệp xanh. Ông Nguyễn Đình Tùng, Chủ tịch Tập đoàn T&T Group, nhấn mạnh rằng doanh nghiệp Việt cần đầu tư ngay để phát triển xuất khẩu, không chờ đến khi có quy định bắt buộc, vì việc chậm trễ sẽ làm mất cơ hội xuất khẩu.

Hiệp định CPTPP đang thúc đẩy các doanh nghiệp áp dụng tiêu chuẩn mạnh mẽ về môi trường, tính bền vững và quản trị ESG (Environmental, Social and Governance), bao gồm cả việc giảm thải carbon. Điều này khuyến khích các doanh nghiệp trong ngành dệt may phải đặt mục tiêu cụ thể về giảm phát thải carbon trong chiến lược kinh doanh. Đồng thời, các doanh nghiệp cần chuyển đổi sử dụng nguyên liệu tự nhiên, nguyên liệu tái chế và thiết kế sản phẩm hướng đến tuần hoàn. Việc tăng cường sử dụng năng lượng sạch, tái tạo và hạn chế sử dụng nhiên liệu hóa thạch cũng là cách để các doanh nghiệp tự mình điều khiển trong bối cảnh hội nhập kinh tế.